Spring naar inhoud

Bijstand om te leven in het kort

Hierna worden in het kort de belangrijkste onderwerpen in de bijstand uitgelegd.

De bijstandsuitkering is bedoeld als een 'vangnet voor de sociale zekerheid in Nederland'. U kunt deze uitkering alleen krijgen als u niet zelf in uw levensonderhoud kunt voorzien. Dat betekent dat u moeite hebt om huur, eten, drinken, kleding, de zorgverzekering en kosten voor gas, water en licht te betalen. Het is belangrijk dat u geen recht hebt op andere uitkeringen of regelingen die uw kosten kunnen dekken. Met een laag inkomen kunt u gedeeltelijk in aanmerking komen voor een bijstandsuitkering. Als u een aanvraag indient, houdt de ISD Brabantse Wal ook rekening met het inkomen en vermogen van uw partner. Dit geldt ook als u samenwoont.

Uitvoering

Op basis van de Participatiewet kunt u recht hebben op een bijstandsuitkering. Gemeenten voeren deze wet uit en zijn verantwoordelijk voor het uitkeren van de bijstand. 

De ISD Brabantse Wal is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Participatiewet in de gemeenten Bergen op Zoom, Woensdrecht en Steenbergen. Uiteindelijk beslist uw gemeente of u recht hebt op bijstand.

Voor mensen met pensioenleeftijd voert de Sociale Verzekeringsbank (SVB) de wet uit. Deze wet, genaamd de aanvullende inkomensvoorziening ouderen (AIO), wordt door de SVB beheerd en de uitkeringen worden door hen betaald. 

Voor wie is de bijstand bedoeld?

Als u 18 jaar of ouder bent en u bent Nederlander of wordt als Nederlander behandeld, kunt u een bijstandsuitkering aanvragen. Het is belangrijk dat u in Nederland verblijft.

Geen uitsluitingen
Voldoet u aan de voorwaarden? Dan is het belangrijk om te weten dat u niet uitgesloten moet zijn van het recht op een bijstandsuitkering. U bent bijvoorbeeld uitgesloten als u gedetineerd bent.

Inkomen en Vermogen
Voor het recht op bijstand is uw inkomen en vermogen belangrijk. Uw inkomen moet binnen de toegestane bijstandsnorm vallen en uw vermogen mag niet te hoog zijn. Als u geen inkomen hebt, kunt u in aanmerking komen voor een volledige uitkering. Heeft u inkomen dat onder de norm ligt? Dan kunt u aanspraak maken op aanvullende bijstand. Hoeveel vermogen is toegestaan, hangt af van uw leefsituatie:

Leefsituatie Maximaal toegestaan vermogen
U bent alleenstaand € 7.770,00
U bent alleenstaande ouder € 15.540,00
U bent gehuwd € 15.540,00

Welke vormen van bijstand zijn er?

  • Bijstand om niet (u hoeft deze bijstand niet terug te betalen)
  • Geldlening (u moet deze bijstand uiteindelijk weer terugbetalen)

Wat is de hoogte van de bijstandsuitkering?

De hoeveelheid bijstand die u maximaal kunt krijgen, hangt af van uw persoonlijke situatie. U bent misschien een alleenstaande, een ouder die alleen voor een kind zorgt, of u bent getrouwd. Ook als u samenwoont maar niet officieel getrouwd bent, kan dat als 'gehuwd' tellen. De basisuitkering volgens de wet is zo bepaald:

Leefsituatie Wettelijke basisuitkering (incl. vakantiegeld) per maand
U bent alleenstaand en hebt niet met een of meer meerderjarige personen in dezelfde woning uw hoofdverblijf, en u bent 21 jaar of ouder € 1.369,06
U bent alleenstaande ouder en hebt niet met een of meer meerderjarige personen in dezelfde woning uw hoofdverblijf, en u bent 21 jaar of ouder € 1.369,06
U bent gehuwd en heeft niet met een andere meerderjarige persoon dan de echtgenoot in dezelfde woning uw hoofdverblijf. U bent beiden jonger dan de pensioengerechtigde leeftijd € 1.955,80

Toeslagen en verlagingen

Afhankelijk van uw persoonlijke omstandigheden kan ISD Brabantse Wal beslissen om uw uitkering te verlagen. Uw uitkering hoeft dus niet altijd precies hetzelfde te zijn als de bedragen die zijn vermeld in de tabel.

Betaling

Uw bijstandsuitkering wordt elke maand betaald, meestal achteraf. Zo wordt de uitkering over de maand mei doorgaans in juni voldaan.

Vakantiegeld

De bedragen in de tabel hierboven bevatten 5% vakantiegeld. Dit vakantiegeld wordt meestal niet maandelijks uitbetaald, maar één keer per jaar, meestal in de maand juni. U ontvangt dan elke maand een lager bedrag dan wat in de tabel staat. 

Het kan gebeuren dat u maandelijks aflost op een schuld die u bij ons nog heeft open staan. Bijvoorbeeld een leenbijstand of omdat u teveel bijstand ontving en dit in termijnen weer terugbetaalt. Dan kunnen wij besluiten om uw vakantiegeld wel maandelijks uit te betalen. Hierover worden dan afspraken met u gemaakt.

Voorschot

Wanneer u een bijstandsuitkering aanvraagt, kan het tot 8 weken duren voordat ISD Brabantse Wal beoordeelt of u recht heeft op een uitkering. In deze periode heeft u recht op een voorschot om uw kosten te dekken. Het is belangrijk dat ISD Brabantse Wal voldoende informatie heeft om te kunnen beslissen. Als dat zo is, kunt u om de 4 weken een voorschot verwachten. Het voorschot bedraagt 90% van de bijstandsnorm die voor u geldt.

Pensioengerechtigden

Voor mensen die de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt, zijn er andere uitkeringsnormen van toepassing. Deze uitkering, ook wel inkomensvoorziening ouderen genoemd, is afgestemd op de AOW.

Terugbetalen

Als later blijkt dat u ten onrechte of te veel bijstand heeft ontvangen, kan ISD Brabantse Wal besluiten dit bedrag terug te vorderen. U moet deze bijstand dan terugbetalen.

Welke verplichtingen heb ik?

Wanneer u een bijstandsuitkering aanvraagt of ontvangt, hoort u zich te houden aan bepaalde regels. ISD Brabantse Wal kan uw uitkering verlagen, stoppen of u een boete geven als u dat niet doet. Ook kan de gemeente de bijstand in de vorm van een lening toekennen, wat inhoudt dat u het terug moet betalen.

Ontvangt u een inkomensvoorziening ouderen omdat u de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt? De regels zijn gelijk aan die voor jongere mensen, maar de arbeidsplicht geldt niet voor u. Als uw partner nog niet pensioengerechtigd is, moet hij of zij wel aan de arbeidsplicht voldoen.

De verplichtingen:

Verplichtingen Uitleg
Legitimatieplicht U moet u, als de gemeente dat vraagt, legitimeren met een geldig legitimatiebewijs.
Inlichtingenplicht U bent verplicht alle wijzigingen in uw situatie die van invloed kunnen zijn op uw recht op bijstand te melden bij de gemeente. Dat geldt bijvoorbeeld als u werkt en inkomsten ontvangt of heeft ontvangen, een studie wilt gaan volgen, op vakantie wilt gaan, een alternatieve straf moet ondergaan of vrijwilligerswerk wilt doen.
Arbeidsplicht U bent verplicht alles te doen om zo snel mogelijk betaald werk te vinden. De gemeente kan u daar bij helpen. U bent verplicht daaraan mee te werken. In uitzonderingssituaties kunt u worden vrijgesteld van de arbeidsplicht.
Plicht om een tegenprestatie te verrichten U bent verplicht om een tegenprestatie naar vermogen te verrichten als de gemeente dat van u vraagt. U moet dan onbetaald voor de maatschappij nuttige dingen doen. Dit werk hoeft niet bij te dragen aan uw reïntegratie.
Re-integratieplicht U bent verplicht om gebruik te maken van een re-integratie voorziening die de gemeente u kan aanbieden. De gemeente kan u een voorziening aanbieden die gericht is op werk en/of sociale activering. De gemeente kan een plan van aanpak voor uw re-integratie opstellen. U bent verplicht om daaraan mee te werken.
Medewerkingsplicht U bent verplicht mee te werken met mogelijkheden die de gemeente u aanbiedt om zo snel mogelijk aan het werk te komen. Ook moet u meewerken aan onderzoeken die de gemeente wil (laten) verrichten. Een bijzondere vorm van de medewerkingsplicht is de plicht mee te werken bij een bezoek aan huis.
Geen onnodig beroep op bijstand U bent verplicht geen onnodig beroep op de bijstand te doen. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als u een andere uitkering te laat hebt aangevraagd of uw vermogen te snel hebt opgemaakt.
Correct gedrag U bent verplicht u correct te gedragen tegenover alle medewerkers van de gemeente. U mag bijvoorbeeld niet schelden, niet discrimineren en geen vernielingen aanrichten.
Budgetteringsplicht Vindt de gemeente het nodig? Dan kan ze u de budgetteringsplicht opleggen. De gemeente kan dan namens u betalingen verrichten. Zo kan de gemeente bijvoorbeeld rechtstreeks uw huur betalen of uw vaste lasten zoals gas, water en licht.
Overige verplichtingen De gemeente kan u nog andere verplichtingen opleggen. Ze kan bijvoorbeeld bepalen dat u verplicht bent uw ex-partner alimentatie te vragen.